Kabinet Balkenende IV is gevallen. Het tussenkabinet beschouwt zichzelf grotendeels als demissionair en zal geen controversiële besluiten erdoor jagen. De man-met-de-hoed, minister Plasterk van OCW en emancipatie, is weg; Rouvoet laat het LGBT-beleid over aan staatssecretaris van Bijsterveldt. Tijd voor een balansopmaak. Op persoonlijke titel want op mijn persoonlijke website.
Droom
Ik had graag gezien dat we als transgenderbeweging in Nederland al veel verder waren dan we zijn. En dat een groot deel van enigszins maatschappelijk geïnteresseerd Nederland al wist wat de verschillende soorten transgender inhouden. Dat we mensen zijn die evenveel rechten moeten hebben als de zogenaamde meerderheid en dat die nog niet zijn gerealiseerd. Het zou prachtig zijn geweest als heel Nederland boos was geworden op de ministers Klink en Hirsch Ballin omdat transen hun rechten niet krijgen en nog steeds een zeer hoge suïcide percentage hebben.
Toen ik bij TNN ging werken, vol idealisme (dat ik nog steeds heb), hoopte ik dat we snelle slagen, korte klappen, konden maken. Tenslotte: er zat een minister die het hart op de goede plaats heeft en veel geld en energie stak in de ontwikkeling van een HLBT vriendelijk land. Er werd openlijk erkend dat men nog geen klap weet van transgenders en hun problemen. In een viertal regels slechts, temidden van veel gepraat over (vooral) homo(mannen)-emancipatie. natuurlijk hoort transgender niet thuis in een homo-nota. Lesbo’s en bi’s ook niet overigens. Een holebi-nota is belangrijk. Maar trans moet in een gender-emancipatienota.
Er is geld beschikbaar gesteld vanuit de regering om een start te maken met de trans-emancipatie. Een offer you can’t refuse. Inderdaad: een zekere vorm van coöptatie zit daar in.
Wat mij betreft zouden we redelijk ‘beschuldigend’ aan de gang zijn gegaan. Confronterend. De Nederlandse staat moet nog veel doen om netjes aan de Yogyakartabeginselen van mensenrechten voor transgenders te voldoen. Dat aan de regering en het publiek duidelijk maken leek mij van essentieel belang. Deels is dat ook gelukt: mijn eerste opdracht was meewerken aan de schauwrapportage voor CEDAW, het VN Vrouwenverdrag. En de transbijdrage daaraan is heel goed ontvangen intern. Niet zo belangrijk dat het ook meteen werd meegenomen in de gesprekken. Maar de Concluding Observations liegen er niet om (zie http://www.transgendernetwerk.nl/site/node/654). Door mijn bijdrage, dus die van TNN, krijgt Nederland flink op z’n mieter. Nederland moet dingen verbeteren. Dus dat is heel duidelijk bereikt.
Wat mooi had het geweest als we inmiddels binnenhadden dat je geen medische behandeling zouden hoeven ondergaan als we onze papieren veranderd willen hebben En dat de zorg eindelijk goed geregeld was.
Realiteit
Het heeft nog niet zo mogen zijn. Alleereerst: dat het kabinet is gevallen wil niet zeggen dat de voorgestelde veranderingen niet doorgaan. De inschatting van TNN en van COC is dat de wijziging van artikel 28 BW niet als controversieel wordt gezien. De eerste editie komt binnen twee maanden hoogstwaarschijnlijk. Ten tweede: dat je niets hoort wil niet zeggen dat er niets gebeurt.
Ook bij zorgzaken zijn we ook heel hard bezig om dat te verbeteren. We hebben duidelijk waar het knelpunt zit bij de borsten en de piemels. En dat dat gaan we ook weg laten halen. Verbetering van de klinische zorg als in verminderen wachttijden: Taaie zaak, ligt niet alleen bij het ministerie, dan hadden we het misschien al opgelost.
Bewustwording
Veranderen gaat meestal niet zo heel snel. Ook wanneer er meer kennis en inzicht was geweest. Ik ben zelf ook meer voor een publieke strijd. Rechten en verworvenheden blijven het best verankerd wanneer breed gedeeld. En je krijgt je rechten makkelijker als je rechten breed erkend worden. Dat worden ze overigens ook wel. het is allemaal niet zo moeilijk en zo zwaar wat we vragen. Maar als je via politiek en ambtenarij snel je punt kunt maken ben je een dief van jezelf als je dat niet doet.
Verder is er nauwelijks een beweging. Er is een netwerk van organisaties die weinig kunnen/willen doen en er is een TNN dat met weinig middelen zich al uit de naad werkt. Voeg daarbij dat zelfs als we significant meer geld hadden gekregen er nog steeds een organisatie opgebouwd moet worden, als bureau en als netwerk. Dan vind ik persoonlijk dat het heel jammer is dat je bijna geen trans achter de geraniums vandaan krijgt nog en dat we niet een grote bewustwordingscampagne of scherpe politieke acties voor elkaar hebben kunnen krijgen. Het gaat allemaal nog veel te langzaam. En we hebben niet de allerbeste mogelijkheden die je theoretisch zou kunnen hebben.
Verder
Maar hoe kun je dan verder? Wanneer ik kijk vanuit de huidige Nederlandse situatie zie ik drie dingen:
- TNN timmert aan de weg en behaalt resultaten
- Er lijkt een begin van een queer beweging te komen
- Traditionele trans-organisaties (bijv. LKG T&T, Noodles) krijgen weinig voor elkaar
Is het dan alles kommer en kwel? Nee, want wat die traditionele organisaties doen is ook belangrijk: de buurt, de stad, gemeentes en betrokken organisaties (COC, NOC*NSF, Movisie, politie, anti-discriminatiebureaus) betrekken. en dat lost op verschillende punten best lijden op.
Wat mij betreft gaat een vernieuwde transbeweging – mede dankzij het elan dat ze krijgen doordat niet alles meer gestart hoeft te worden en doordat er een voorzichtig begin van beweging is – stevig van start met een aantal campagnes via sociale media. En gaan lokaal groepen aankloppen bij gemeentes. En we moeten aan zichtbaarheid op straat werken langs verschillende wegen. En voooral dez zorg fixen. Dat vind ik het belangrijkste momenteel. Daarna pakken we geled en discriminatie aan.
Op Europees niveau wordt gewerkt aan campagnes tegen transfobie. Wereldwijd zelfs. Als er om de dag minstens één transperoon het leven laat door geweld, dan moet er Heel Veel gebeuren nog. De keuze is om dat in eerste instantie via de mensenrechten-weg te doen. Zeker in Europa waar we een goede mensenrechtencommissaris hebben zitten (in de Raad van Europa).
Voor Nederland ben ik niet zo bang voor Rouvoet of van Bijsterveldt. Het is een kabinet dat vooral op de winkel past en niet veel aan het assortiment mag veranderen. De inschatting is dat LGBT-beleid nog steeds blijft en de ambtenaren zitten er nog. En die hebben niet zo veel problemen (integendeel).
Na de verkiezingen blijft afwachten. maar ik denk dat de huidige ontwikkeling ons wel leert dat we als beweging breed moeten inzetten ook op zichtbaarheid en erkenning van onze rechten. En hard werken om genoeg geld te krijgen om ons werk te blijven doen.
“Maar trans moet in een gender-emancipatie nota.” Mij uit het hart gegrepen!
Maar dat transen niet staan te trappelen om als één groep de straat op te gaan met alles wat wel onder De Paraplu zou kunnen passen, betekent niet dat zij zich achter de geraniums verschuilen. Als TNN transen ook mee wil hebben, dan denk ik dat de beweging zal moeten inzien dat “zichtbaarheid” voor gewone transen iets heel anders betekent dan zich als trotse transgender profileren. Gezien worden als wie je bent, erkenning krijgen voor de identiteit die de jouwe is, idealiter (wat mij betreft dan) in alle openheid, zou als verlangen, als emancipatiedoel niet langer door andere transwhatevers gediskwalificeerd moeten worden.
Het is een makke van al wat trans heet dat wij zo vaak elkaar’s emancipatiedoelen verkeerd begrijpen, omdat we denken dat we in de grond toch uit dezelfde klei gevormd zouden zijn. Wanneer het inzicht zou ontstaan dat een veelheid van belevingen en verlangens ongelukkigerwijs dezelfde naam heeft gekregen, dan kunnen we vast op een veel reëler manier zien waar raakvlakken liggen en waar we voorzichtig moeten zijn om elkaar’s woordvoerder te willen zijn.
In die zin vind ik het van een sierlijke zuiverheid dat je je stuk begint met te zeggen dat je op persoonlijke titel spreekt over je ervaringen als beleidsmedewerker bij TNN. Blije dag!
Hear hear! Je nagelt de spijker duimendik het hout in door hem op de kop te tikken. Zoals bekend heb ik niet het vertrouwen in de politiek dat jij hebt op dit punt. Maar dat hoeft natuurlijk ook niet. Wel vind ik dat de transgender beweging een transgender BEWEGING zou moeten worden. Als TNN daar een fundament in kan zijn dat is het nu zaal daar op te bouwen.
Wat niet hoeft in te houden dat transen moeten staan te trappelen om zichtbaar te zijn Janiek! Het betekend wel dat er enkele transen moeten zijn die bereid zijn dat te doen en dat ook daadwerkelijk gaan doen. Dat enkelen zichtbaarheid kiezen is geen veroordeling van hen die dat niet doen.
Het is belangrijk om de diversiteit in transenland in de gaten te blijven houden. Maar voor elke variant gelden er vraagstukken in het dagelijks leven, de zorg, de emancipatie. Er is geen eenduidig vraagstuk, er is geen eenduidige weg, er is geen eenduidig standpunt of strijdpunt. Natuurlijk niet en dat moet ook niet. Het is een wolk van varianten met vraagstukken, problemen en uitdagingen. De bindende factor is het begrip gender en dan met name de overschrijding van de voor de meeste mensen impliciete begrenzing van die twee genders die zij kennen. Die bindende factor moet binden en van daaruit is het een goede zaak om op verschillende niveaus en verschillende plaatsen verschillende delen van die wolk onder de aandacht te brengen.
Dat vergt allereerst een emancipatie van hen die daar aan mee willen werken.
Wat dat betreft: I’m your man! eh woman, eh ach wat ik ben er in ieder geval.
Alice
Goeie blog, Vreer! Sluit me bij Janiek aan.